Ekintaekin

Euskarazko podcastak bloketan zatitu daitezke, alde batetik komunikabideen bueltan sortuak daude (eitb podcast, berria, argia edo naiz irratiarenak esaterako), baina badaude ere gauza independienteagoak.

Independentziaren kontuak kasu honetan oztopo extra batekin konbatzen du: Euskarazko edukia ikusgarri egitea berez zaila bada, kasu honetan independentziak ia ezinezko egiten du. Atzean norbait izateak ez du zertan proiektua prekarietatetik atera, baina beti da laguntza bat interneteko komunitate horren ikustezina duen herri batean besteek ezagutzerako orduan.

Urteak daramatzat kontu honekin bueltaka, uste dudalako interneten gauza liluragarrienetako bat norbaitek bere gelatik munduarekin konektatzea dela, baina hori emateko gutxieneko baldintza batzuk eman behar dira, adibidez uler zaitzakeen jende kantitate minimo batera iristeko aukera izatea. Eta gu, oraindik, hortik oso urruti gaude.

Oso segmentatuak gaude, baina okerragoa dena, atzerriko espazioetan informatzen gara gehienetan interneteko gauzez, eta horrek esan nahi du beste hizkuntza batean egoteaz gain, euskal komunitatearen arazo propioek ez dutela inolako garrantziarik izango euren informazioetan. Azkar esanda, euskaldunok erdararen bidez nekez topatuko ditugula sarean ia ikustezinak diren beste euskaldunak, eta noizbait topatzean kasu isolatuak izango direla, ez gaituztelako ia inoiz beste euskaldunen proiektuetara eramango.

Urteak eramanda gai honekin bueltaka, atzo eta kasualitatez jakin nuen ia astero egoten naizen hirian tematikoki nik gazteleraz edo ingelesez entzuten ditudan saioen antzeko bat egiten dutela, nire hizkuntzan (“Lehioak eta dragoiak“). Topatu dudan gehiena kasualitate hutsez edo super konszienteki bilaketa egiten izan da. Baina sentitzen dut proiektuak isolatuki autoperzibitzen direla, ez dagoela (ez bada komunikabide berekoak direlako) aliantzarik. Kasu batzuetan ez dagoela existitzen diren beste podcasten ezagutzarik ere ez.

Nire puntua ez da denek dena ezagutu behar dugula, kontra dugun guztiari buelta emango badiogu, komunitate kontzientzia hori landu eta zabaltzeko tresnak behar ditugula baizik. Eta lehen pausoa elkar ezagutzea dela. Elkarren berri izatea. Eta seguruenik, batzuk bide batetik, besteek bestetik, arazo komun asko topatuko genituzke.

Zure lagunak “baina badaude podcastak euskaraz?” galdetzean herri, elkarte, lagun talde guztietan egotea norbait esango duena “bai, begira, hemen, hemen eta hemen (adibidez) topa ditzakezu”. Baina horrek berriro hasierako arazora garamatza, nahiko problematikoa da euskaldunak oso gutxi izatea, hori kontuan izanda bereziki saiatu behar gara bozgorailuak presentzia sozial nahikotxo duten komunikabideetara bakarrik ez mugatzen.

Gehiago dago, eta ez hori bakarrik. Gehiago egotea da osasuntsuena euskararen normalizazioaren eta esparru guztiak hartzearen bidean. Egingo dugu zerrenda ahalik eta osatuena? Emango diegu ikusgarritasuna ahal beste euskarazko podcasti? Zeintzuk gustatzen zaizkizue zuei?

Udak nahiko tristeak dira nire bizitzan, eta iraila nire berpizte hilabetea da. Munduan gehien estimatzen dudan pertsona eman zigun irailak. Ez da gutxi. Udarekin amaitzea dakar, errutinen buelta (eta niri horrek bereziki egiten dit on), bizitza dator berriz. Iraila hilabete bereziki intensoa da niretzat.

Aurten ekainetik ya burua irailean jarria nuen, halako energia txute bat behar nuelako. Baina iraila ez da oso iraila izan. Ilusioak espazio gutxi izan du, bizitzak espazio gutxi izan du. Bere dramekin polita izan da, ez pentsa, baina ez da irail-iraila izan. Lanpetuta eduki nau, presiopean eta autoexijentzia topera nuela. Eta nik “bizitza besarkatzeko iraila” behar nuen. Beno, ez dela uste nuen bezala eman.

Urriak dinamika berriak ekarri ditu, etxetik gehiago ateratzeko gauzak egiten hasi naiz, eta haietako batean nengoela etorri zait post hau idaztearen arrazoia. Saskibaloi partida bat ari nintzen ikusten nire munduan (bakarrik noalako) eta pentsatzen nengoela podcast bat egin nahi nuela ikusi nuen super argi.

Ez da ideia berria, uda hasieran ya buruan neukan. Baina hasieran nuen ideiari buelta bat eman diot, hemen doa azalpena:

Nire podcasta euskaraz izango da, eta cadizeko karnabaleko musikaz arituko da. Karnabala euskal begiradatik kontatzea izango da helburua, edo munduan gertatzen diren gauzak karnabalarekin lotzea. Hasierako asmoa maiztasun altua izatea izango da. Eta printzipioz buruan dudan iraupena 30 bat minutukoa izango da.

Hasieran nuen ideia euskaraz dakiten cadizeko karnabalaren zaleak elkarrizketatzea zen, ideia oso guapoa, baina ibilbide motza du. Horregatik eman diot buelta bat, eta hasierako ideia podcastaren atal ez-finko bat izango da, baina ez podcasta bere osotasunean. Sentitzen dut honek autonomia gehiago emango didala, saioak nahi ditudanean egin ditzakedalako eta elkarrizketak pentsatzen dudalako naturalki etorriko direla, erdi-ondo egiten badut behintzat.

Portzierto, saioaren izen probisionala (baina asko seduzitzen nau) “Mahatserriko kopla zaharrak” da.

Zergatik izen hau? Izena nahiko argi neukan, “la viña” auzoa cadizeko karnabalaren leku berezkoenetakoa da, eta nire saioak karnabala eta euskara elkartuko bazituen, “la viña” euskaraz izango zuen izena. Kopla terminoa oso naturalki erabiltzen da bai euskaraz eta bai cadizen, eta zaharrak izatearena kopla bera zaharra izateaz baino, tradizioaz ari da. Iruditzen zait cadizeko karnabalak cadizen, eta bertsolaritzak gure herrian, biek dutela tradizioaren kontzientzia hori. biek bilatzen dutela berritzea, baina presente dutela nondik datozen, eta inkluso kantatzen dituztela iraganeko koplak. Baina ez nekien “la viña” nola euskaratu, Ana Moralesek pista hau bota didan arte. Eta horrela geratu da nahiko definitiboki: Mahatserriko kopla zaharrak.hau

Auzoarena portzierto (herria azken bertsioan) bilaketa konsziente bat zen, izan ere hasierako ideiari jarraitzen, karnabalzale euskaldunak herrira datozen biztanle berriak bezala aurkeztearen jolasa dibertigarria iruditzen zait, eta baita izaera komunitarioa ematen laguntzen du. Azkenean karnabala kolektiboki baina aldi berean oso pertsonalki bizitzen den zerbait delako, eta ikuspegien eta gustuen aniztasuna barnean hartzeko forma polita iruditzen zait.

Eta horrela, ba orain saioak egitera eta ea non/la jarri sarean ikustera!

Si las cosas iban bien, carnaval.
Si las cosas iban mal, carnaval.